LIMOS OG KAIKOG
Kanus-a man magsugod og pamalandong ang mga responsable sa pagpalusot sa makauuwaw nga transaksiyon pagpalit sa luna sa mga Balili nga naa pa ilawom sa dagat sa Tinaan, Naga sa panginahanglan pagluwat gikan sa ilang katungdanan? Kanus-a pa man sila makaamgo nga resignasyon lang sa mga nakatampo sa eskandalo ang makapakumbinser sa mga Sugbuanon nga tinuod gyod silang niangkon og responsibilidad ug naghinulsol sa pag-usik sa buhis?
Ni-resign na si Provincial Board (PB) Member Juan Bolo isip tsirman sa committee on municipal and provincial properties sa PB. Apan si Bolo mismo nahibawo nga di ni paigo. Wa niya kinahanglana ang komitiba pagsugo sa appraisal committee sa Kapitolyo paghimog taphaw nga pakisusi sa luna.
-o0o-
Dako kaayo ang pilde sa mga Sugbuanon. P98.9 milyones ang nausik alang sa 25 ka ektaryang luna nga, segun pa sa kadagkoan sa Department of Environment and Natural Resources (DENR), wa rang kaabot sa usa ka ektarya ang katitulohan. Maglisod pagsabot ang mga Sugbuanon nganong ang kawani nga nasakpang nangilkil og P100 naposasan dayon; apan ang mga nilabay og dul-an sa P100 milyones sa dagat nagpabiling mga hawod.
Nangayo man tuod og pasaylo apan padayong nangugat nga makapabulahan sa mga Sugbuanon ang transaksiyon. Ambot unsaon pagbawi ang dakong alkanse sa kuwarta pinaagi sa paggamit sa kuwestiyonableng luna aron paggusbat sa kinaiyahan.
-o0o-
Salamat sa kaluya sa Visayas Ombudsman, nga niyaka lang sa unang mga reklamo labot sa nangalisbong transaksiyon sud sa pila ka buwan, nakabuylo ang duha ka buwag nga imbestigasyon nga gipasiugdahan sa Kapitolyo. Nahibawo na tang daan unsay sangpotanan kon ang mga imbestigahunon maoy mangunay sa pag-imbestigar sa ilang kaugalingon.
Hinaot nga ang Sugbuanong mga magbubuhis di na mangiyugpos. Nakalusot ang binuang kay nisugot lang sila nga lakturon ang transaksiyon. Hingpit na gyong mabuong ang ilang kadungganan kon mosugot lang gihapon nga lakturon ug maniobrahon ang mga imbestigasyon.
-o0o-
Magmalampuson lang ang imbestigasyon sa eskandalo kon kapanalipdan ang mga dokumento ug ang mga saksi sa kinatibuk-ang pinalitay sa yuta. Kon ang mga utok sa transaksiyon magpabilin sa katungdanan, magpabilin sila nga naa sa posisyon sa pagguba sa mga dokumento, paghudlat sa mga saksi ug pagsabotahe sa imbestigasyon.
Kon pating na gyod kaayo nga di na dutlan og bisan gamay na lang uwaw ug mokisikisi gyod sa makiangayon nga mga awhag sa resignasyon, hinaot nga ang kadagkoan sa Kapitolyo duna pay mga tanlag nga kusion sa kaikog ug mobakasyon lang una. Aron gawasnon ang mga imbestigador, apil nang puti-og-kiting nga si Deputy Ombudsman Pelagio Apostol, pagsusi nganong gibayran nang mga Balili bisan wa pang kapakita sa mga titulo ug nganong wa susiha ang ilang pangangkon nga titulado ang fish pond, pagatpatan ug bisan ang lawom nga kadagatan. [30] leo_lastimosa@abs-cbn.com
