Ungo sa tubig
Di sila rang Cebu City Mayor Tomas Osmena ug Andrew Gotianun Jr., presidente sa Filinvest, ang nituo sa gitawag nga mga "ungo sa tubig." Ang bantogang si Albert Einstein, kinsa bilib sa kasayuran gikan sa di matino ni kasarangang mga paagi (intuition), kumbinsido nga ang "dowser" nakabatyag sa reaksiyon sa nervous system sa mga puwersa nga wa pa mahibaw-i karon.
Labing unang natala nga ebidensiya mao ang kinulit nga hulagway sa bungbong sa langob sa Tassili nAjjer sa Sahara niadtong 6,000 sa wa pa si Kristo nga nagpakita sa mga tawong nagsunod sa mga "dowsers" nga nangita og tubig. Natala sang gigamit ni sa mga taga Ehipto niadtong 3,000 B.C. ug sa mga taga Israel human nakaikyas sa Ehipto niadtong 2,000 B.C.
-o0o-
Ang mga nipalambo sa kalibotanong kalihokan sa "dowsing" o "divining" nikutlo og duha ka linya sa Bibliya pagmatuod nga nangita og tubig si Moses ginamit ang iyang sungkod: "Imong bunalan ang bato, ug dunay moggawas nga tubig gikan ini, nga ang katawhan makainom (Exodus 17:5 6);" ug "Kupti ang sanga...ug pakigsultii ang bato...ug mohatag ni nimo og tubig (Numbers 20:9 11)."
Laing mga bantogan nga gitumbok nga nituo sa katakos sa "dowsers" naglakip nilang Leonardo De Vinci, Robert Boyle (ang giila nga amahan sa bag-ong chemistry), Charles Richet (mananaog sa Nobel Prize sa medisina niadtong 1913), Heneral Rommel sa German Army ug Heneral George Patton sa Estados Unidos. Kinsa gikataho nga nagpalupad og tibuok punoan sa kahoy nga willow sa Morocco aron maggamit ang mga sanga pagpangita og mga tinubdan sa tubig nga ikapuli sa mga atabay nga gibombahan sa mga Aleman.
-o0o-
Apan ang daghang pagtuon sa "dowsing" o "divining" napakyas pagpangita og ebidensiya sa katakos pagpangita og tubig:
· Niadtong 1948 gisuwayan ang 58 ka "dowsers" apan ang ilang katakos way kalainan sa tag-an-tag-an;
· Laing pagtuon niadtong 1979 napakyas pagmatuod nga makatultol sila sa mga tinubdan sa tubig;
· Labing dakong pagtuon gihimo sa Munich, Germany niadtong 1987-1988 nilang Hans-Dieter Betz ug ubang siyentipiko nagpakita nga sa 43 ka "dowsers" unom ang may talagsaong katakos pagtultol og tubig;
· Laing pagtuon sa Kassel, Germany naglambigit og 30 ka "dowsers" nakakaplag nga way bisan usa nga makamao.
-o0o-
Mahimong ang 80 anyos nga si Soledad "Choleng" Legaspi apil sa pipila lang ka "dowsers" nga makatultol sa mga tinubdan sa tubig. Way makalalis nilang Osmena ug Gotianun paggasto sa ilang kuwarta pagsuhol ni Legaspi kansang pangayo gikatahong moabot og P10,000 matag adlaw.
Apan mas makaayo alang sa tanang hingtungdan, labi na sa umaabot nga kaliwatang Sugbuanon, ang mas napamatud-an nga pagpalambo sa mga tinubdan sa tubig. Sama sa pagpanalipod sa atong watershed areas. Inay pasudlan sa mga higala sa mayor. [30] leo_lastimosa@abs-cbn.com
